Eos Wetenschap

Hoe behoud je het overzicht over duizenden klimaatexperimenten? - Eos Pipet 2024

Bioloog Kevin Van Sundert ziet graag het grote geheel, en onderzoekt klimaateffecten op vegetatie, afhankelijk van de voedingsstoffen in de bodem. Met zijn openbaar toegankelijke databank van gegevens uit experimenten die de klimaatverandering nabootsen, wil hij onderzoek de wind in de zeilen geven. ‘Deze verzameling van data vermijdt dat wetenschappers telkens van nul moeten beginnen.’

Wat is het vrouwelijke microbioom? - Eos Pipet 2024

De onderzoekers die de maatschappij bestuderen en zelfs de proefpersonen die ze analyseren zijn overwegend mannelijk en wit. Microbioloog Sarah Ahannach (Universiteit Antwerpen) wil daar verandering in brengen, met groot succes. In België alleen al namen ruim drieduizend vrouwen van 18 tot 98 jaar deel aan haar onderzoek en kwamen unieke inzichten naar boven.

Zelfs "grijze" wiskunde zit vol spannende raadsels - Eos Pipet 2024

Wiskundige Sam Mattheus loste een veertig jaar oud wiskunderaadsel op. Hij verwacht dat zijn manier van werken de wiskunde kan veranderen: ‘Zoeken naar iets wat er niet is, is contra-intuïtief. Dat moeten ook wiskundigen nog leren.’

How do you study a meteorite impact that decimated life 66 million years ago? - Eos Pipet 2024

That the age of dinosaurs ended due to a meteorite impact is well enough known by now. But what was the concrete cause of death of this last mass extinction wave? Cem Berk Senel (Royal Observatory and VUB) breathed new life into an old hypothesis by combining new geological data with simulations of the impact with a palaeoclimate model. Fine dust released during the impact would have blocked sunlight for years, causing an 'impact winter'.

Wat kun je doen tegen oorsuizen? - Ik heb een vraag

Een op de zes mensen heeft een piep in z’n oor – of een ander geluid, want tinnitus kan ook klinken als een gesuis, geruis of zelfs als een drilboor. Onderzoeker Emilie Cardon (Universiteit Antwerpen) legt in deze podcast uit waar tinnitus vandaan komt en wat je ertegen kunt doen.

Hoe leven schelpdieren? - Ik heb een vraag

We kennen schelpdieren vooral van de schelpen die aanspoelen op het strand, maar hoe ziet het leven van een mossel eruit, wat eet een zwaardschede en hoe planten oesters zich voort. In deze aflevering vragen we het aan Jan Seys, marien bioloog en communicatieverantwoordelijke bij het Vlaams Instituut voor de Zee.

Hoe ontstaan donder en bliksem? - Weerman Bram

Een flits en een knal. Dat is misschien de meest eenvoudige definitie van onweer. Weerman Bram Verbruggen over donder en bliksem.

Drie wetenschapsheldinnen die over het hoofd werden gezien - Wetenschapsheldinnen

De ontdekster van het coronavirus was een vrouw, net zoals de allereerste klimaatwetenschapper en de persoon die de Amerikaanse achterstand in de space race met Rusland dichtte. Drie vrouwen met een enorme impact op de wetenschap, maar ook drie vrouwen soms onbewust maar even vaak moedwillig werden vergeten. Wetenschapsjournaliste en deeltjesfysicus Margriet van der Heijden schreef er een boek over “Ongekend”. In deze aflevering vertelt ze het verhaal van wetenschapsheldinnen June Almeida, Eunice Foote en Mary Sherman.

Lynn Margulis: niet vechten, maar samenwerken was cruciaal voor evolutie - Wetenschapsheldinnen

Mensen en andere levende wezens zijn eigenlijk het resultaat van verschillende micro-organismen die gingen samenwerken. Wist je bijvoorbeeld dat de mitochondriën, de energiefabriekjes in onze cellen, eigenlijk afstammen van bacteriën? Dit en andere bijzondere inzichten in de evolutie van levende wezens danken we aan Lynn Margulis. Zij was een van de invloedrijkste biologen van de 20e eeuw, maar ze was ook tegendraads, eigenwijs en had gekke ideeën. Ze moest daarom hard knokken om gewaardeerd te worden. Genetisch genealoog Maarten Larmuseau legt in deze podcast uit waarom Lynn Margulis een echte wetenschapsheldin is.

Émilie de Châtelet: briljant wetenschapper en mode-icoon - Wetenschapsheldinnen

In de achttiende eeuw moesten vrouwen nog bewijzen dat ze even slim als mannen kunnen zijn. Émilie du Châtelet deed dat met glans. Ze vertaalde niet alleen Newtons werk naar het Frans, maar bracht de natuurkunde ook nieuwe, revolutionaire inzichten bij. "Met glans" mag je trouwens letterlijk nemen. Émilie du Châtelet bewees, zeer ongewoon voor die tijd, dat een vrouw in een praaljurk net zo goed een wetenschappelijk genie kan zijn. In deze podcast praat Eos-redacteur Kim Verhaeghe met natuurkundige Frank Verstraeten en verhalenverteller Céline Broeckaert over het leven en werk van Émilie du Châtelet. Je zal merken dat ze hun adoratie voor Émilie moeilijk kunnen verstoppen.